Veel mensen maken zich niet druk over de kwaliteit van het water dat uit hun kraan komt, maar misschien zouden zij dat wel doen.
De Vlaamse milieumaatschappij (VMM) en de Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Nederland waarschuwen. Waterzuiveringsinstallaties halen een groot deel ongewenste stoffen uit grond – en oppervlaktewater, maar niet alles.
Daarover is iedereen het eens.
Waterzuivering is een sterk industrieel proces. Coagulatie, zandfiltering, sedimentatie , bodempassage, ozonbehandeling, ontharding en koolstoffiltering maken er deel vanuit. En ja er wordt op een 60-tal stoffen gecontroleerd, maar er zijn zo’n 60 000 stoffen die we liever niet in ons water willen. De gebruikte multi-barrière zuiveringsinstallaties in Nederland en België bieden deels zekerheden, maar zuiver is dat leidingwater niet. Lees mee.
NEE, kraantjeswater is niet het streng gecontroleerde voedingsmiddel. Het wordt slechts op 67 punten gecontroleerd. Dit doen watermaatschappijen aan de bron, na zuivering en desinfectie van het leidingwater en aan de kraan, maar dat is zeker niet genoeg. Natuurlijk mineraal water in flessen wordt tijdens de productie gecontroleerd, wanneer het in flessen zit en vaak op meer punten dan het leidingwater.
Na onderhoudswerkzaamheden aan de waterleidingen is het, volgens de waterleiding maatschappijen, een must om het kraanwater 5 minuten te koken voordat je het voor consumptie gebruikt. Heb je de kraan een langere periode niet gebruikt? Krijg je het advies om de kraan te laten lopen om eventuele opstapeling van kiemen en/of metalen in de leidingen weg te spoelen. Lekken in waterleidingen, zowel bij de nutsbedrijven als in huis, komen veelvuldig voor. Dit alles heeft gevolgen voor de waterkwaliteit.
Industrieel bewerkt kraanwater dan wel? Er worden aardig wat chemische stoffen toegevoegd aan leidingwater. Chemicaliën zoals bleekwater, chloorgas, aluminiumsulfaat, zwavelzuur, natronloog, methanol …
Ja, een aanzienlijk deel van het drinkwaternet bestaat nog uit leidingen van asbest-vezelcement. De drinkmaatschappij zegt dat asbest enkel schadelijk is bij inademing en niet bij orale inname. Er bestaat geen norm, noch wereldwijd, noch Europees. De kans dat asbestvezels vrijkomen in kraanwater is er, maar de kans is klein volgens de watermaatschappij aangezien de asbest vast zou zitten in het beton. Zolang het leidingwater niet zuur is, zou de kans op asbestvezels in je drinkwater minimaal zijn. Toch heeft de kwaliteitsrapport van de Vlaamse watermaatschappij asbest vezel vastgesteld.
Water opgewarmd in boilers heeft niet meer dezelfde kwaliteit als koud leidingwater. Door de opwarming komen chemische processen opgang, verandert het water van samenstelling, bevat het water minder zuurstof, het smaakt niet meer lekker en kan volgens de watermaatschappij schadelijk nitriet bevatten.
Warm water versnelt corrosie en roestvorming. Dat betekent ook dat de watermaatschappij beseft dat de leidingen verouderen en dat geleidelijk corrosie en roestvorming zal ontstaan. Door corrosie kan warm water meer koper, ijzer, zink of/en lood bevatten. Niet met warm water koken of hier thee van maken, waarschuwt de watermaatschappij.
Asbestvezels in leiding 
Wat gebeurd er met kraanwater na onderhoud of aanpassingen van de leidingen? 
Gebruik geen warm water uit de kraan voor het bereiden van drank en/of voeding. 
Regenwater zou niet gezond genoeg zijn om mezelf mee te wassen?
De watermaatschappij blijft waarschuwen.
Stilstaand water, afkomstig van waterleidingen die een tijd niet gebruikt worden, neemt stoffen op die van de leidingen afkomstig zijn. Denk hierbij aan lood, ijzer en koper. Bovendien vormt stilstaand water (maar ook lopend water) een biofilm aan de binnenwand van de leidingen waar bacteriën zich snel thuis voelen. Daardoor adviseren watermaatschappijen om ‘s morgens of na een tijdje afwezigheid het water eerst te laten lopen vooraleer te gebruiken. Voor drinken en koken, laat eerst de kraan eventjes lopen. Zo voorkom je microbiële verontreiniging waarschuwt de watermaatschappij.
Andere waterleidingen andere water smaak.
Leidingwater is geen natuurlijk product. Het is een sterk industrieel product. Afhankelijk van de maatschappij en de leidingen zal kraanwater anders smaken.
Na zuivering en ontsmetting van rivierwater en oppervlakte water loopt het water door kilometers buizen en koppelstukken. Oude buizen, nieuwe buizen, asbest-cement leidingen, plastic leidingen uit PE of PVC, loden en koperen leidingen en gegalvaniseerde stalen leidingen. Al deze leidingen hebben reactie op het water en geven stoffen af aan het leidingwater. Geen enkel van deze leidingen is kosher voor je gezondheid. En dan hebben we ook nog alle koppelstukken die de leidingen met elkaar verbinden. Laspiunten, solderpunten, lijmen e.d.
Chloor in kraanwater is nefast voor je darmflora.
De watermaatschappij meent dat een beetje chloor toevoegen aan leidingwater essentieel is als ontsmettingsmethode. Met chloor kunnen heel veel bacteriën niet overleven, zowel in het leidingwater als in je darmen. Daarnaast heeft Chloor een langdurige werking (ook in je darmen).
Daarbij komt dat chloor in leidingwater kan reageren met andere stoffen waardoor er heel schadelijk nevenproducten gevormd kunnen worden in de leidingwater dat je drinkt. Geen enkel gezondheidsrisico zegt de watermaatschappij omdat ze toevoegen onder een bepaald grens van 0,25mg Chloor per liter blijven. Chloor proef je en ruik je. De watermaatschappij biedt een oplossing voor de geur. Doe citroensap in je leidingwater. Geur is dan grotendeels gecamoufleerd maar zijn antibacteriële werking blijft, ook in je darmen.
EPA (Environmental Protection Agency) is duidelijk: chloor verbindt zich in het lichaam met ons vet. Een kleverige stof ontstaat aan de wanden van de slagaders. En chloor breekt vitamine E af. Chloor is niet alleen slecht voor je darmflora, maar is ook kankerverwekkend en versnelt mogelijks aderverkalking (hart en bloedvaten).
Zit er nitraat in mijn kraanwater?
Ja en soms veel. In België zit er maximaal 50mg. nitraat per liter in het kraanwater. In contact met ander stoffen kan nitraat omgezet worden in nitriet, hetgeen schadelijk is. De watermaatschappij adviseert bij zuigelingen met zwakke maag en darmen, geen leidingwater te drinken maar op zoek te gaan naar nitraatarm water. Soms wordt methanol toegevoegd om erger te voorkomen. Testaankoop vond in België iets te hoge concentraties van nitraten terug. Meer dan 25mg/liter. (2013 publicatie).
Zit er lood in mijn kraanwater?
JA en lood is bijzonder giftig. De inname van lood via het drinken van leidingwater is (meestal) beperkt, maar wel degelijk aanwezig. Lood is al in heel kleine hoeveelheden giftig. De Belgische overheid heeft voor lood een maximale norm van 10 microgram per liter opgelegd.
Het meeste lood in leidingwater komt door de corrosie of migratie van de leidingen, maar ook in las stukken, verbindingen en ander onderdelen van leidingen zit lood. En er zijn nog aardig wat loden leidingen in de nutsleidingen zelf (alsook in huizen, fabrieken en kantoren). Lood lost gemakkelijk op in water. Het breekt ijzer, calcium en ijzer af in ons lichaam. Daarnaast tast het het zenuwstelsel aan. Slechts micrograms lood per liter is nefast voor baby en foetus. Loodvergiftiging in scholen en kinderdagverblijven zijn een groot gevaar voor kleine kinderen.
Zit er pesticiden in kraantjeswater?
Ja, dat staat vast. De watermaatschappij zegt dan ver beneden de norm is, maar de norm wordt versoepeld In België wordt leidingwater voornamelijk uit het Albert kanaal en de grote rivieren zoals de Maas gehaald, maar ook uit grondwater. Actieve kool in de waterzuivering haalt voor een groot gedeelte pesticiden uit het vervuilde water.
Milieuminister Kelchtermans versoepelde de norm voor de onkruidverdelger atrazine X 10 in kraanwater. Zonder verhoging van deze norm zouden zuiveringsmaatschappijen het nu zeer moeilijk hebben.
Zitten er medicijnen en drugs in kraantjeswater?
Ja, onder de norm en dus volgens de watermaatschappij perfect drinkbaar. De watermaatschappij geeft toe dat resten van medicijnen en drugs in het kraanwater aanwezig zijn, maar binnen de norm. “Er werden wel eens medicijnresten gemeten in het Nederlands kraanwater” stelde professor van de technische universiteit te Delft. “Mega weinig, maar wel een cocktail van minstens 1600 medicijnresten.”
Het drinkwaterrapport uitgegeven op 5 november 2018 is alarmerend.
Ik geef je een korte opsomming van de meest alarmerende feiten:
- De meest normoverschrijdingen zijn vastgesteld voor lood, nikkel, enterokokken, E. colli en nitriet !!
- In 2018 kregen 12 publieke gebouwen het advies om hun leidingwater niet te gebruiken voor menselijk consumptie vanwege de hoge loodwaarden.
- Een overschrijding van de norm met 50% voor arseen, bromaat, fluoride, nitraat, nitriet en trihalomethanen werd in minstens één leveringsgebied vastgesteld.
- In 2017 werd leidingwater op slechts 28 pesticiden gecontroleerd. De maximale normwaarden voor atrazine, bentazon, metolachloor, bam en vis-O1 werden met 50% overschreden.
- Alleen al in 2017 kregen de toezichthouders 9 meldingen van een potentieel ernstig gevaar voor de volksgezondheid. Reden, bacteriologische besmettingen van kraanwater.
- Volgens het waterkwaliteit rapport van 2018 werden in het kraanwater soms arseen, cadmium, chloriet, koper gevonden, altijd fluoride, bijna altijd lood en sulfaat, vaak aluminium en soms ook E coli en enterococcen.
- Het waterkwaliteit rapport meldt dat er op 13 soorten pesticiden getest wordt.
Zit er cadmium in kraanwater?
Soms zit er kankerverwekkende cadmium in ons leidingwater. Beneden de maximaal toelaatbare waarden, maar als leidingwater ongeveer 8 uur in gegalvaniseerde leidingen heeft stilgestaan, dan is de maximaal toelaatbare norm vaak bereikt. Koffiezetten ‘s morgens is een risico op cadmium inname via leidingwater. Cadmium wordt door het lichaam opgeslagen in de lever en de nieren. Cadmium kan bij de foetus afwijkingen veroorzaken (teratogeen). Cadmium is daarnaast ook een calcium rover.
Zit er arseen in kraanwater ?
Ja, er zit arseen in ons leidingwater, maar wel beneden de maximale toelaatbare norm. Arseen tast organen aan en draagt bij tot tumoren en irritaties van huid en slijmvliezen.
Zit er aluminium in leidingwater?
Beperkt zeggen de watermaatschappijen. Zij beseffen dan aluminium schadelijk is voor het zenuwstelsel en in verband gebracht wordt met Alzheimer. Er wordt alumiumsulfaat, aluminiumpolyhydroxichloride, alumiumfluoridesulfaat, natriumalumiumiaat en aluminiumpolyhydroxichloridesulgfaat toegevoegd in het zuiveringsproces.
-
- Kraanwater drinken als je zwanger bent? Beter niet!
-
- Gebruik geen kraanwater voor het bereiden van babyvoeding.
Kraanwater drinken als je zwanger bent of gebruiken voor babyvoeding?
De watermaatschappij is voorzichtig en zegt nee. Voor baby’s vanaf 12 maand zou het ok zijn, daaronder niet echt. Het nitraat gehalte wordt in sommige streken overschreden (25mg.liter). Water even laten lopen vooral het af te tappen voor voeding of drank wordt sterk aanbevolen en gebruik alleen koud water.
Is een waterfilter in huis zinvol?
De hoge Gezondheidsraad raadt het gebruik van waterfilters ook tafelmodellen af.
Jan Pieter van de Hoek professor drinkwater aan de Technische Universiteit van Delft stelt zicht de vraag: “Wat gaat dat filtertje thuis doen met je kraanwater wat de multi-barriière zuiveringsinstallatie van de watermaatschappij niet kan?”.
Hij zal zelf geen thuisfilter aanschaffen. Ook de water electrolysis waarmee sommige verkopers beweren de kwaliteit van water te kunnen bepalen is niet correct. Het enige dat dit duidelijk kan maken is of er veel of weinig mineralen in het water aanwezig zijn.
Een voorbeeld van water electrolysis test is de test met spa blauw en leidingwater, voor vele bekend. Spa Reine blijft helder en leidingwater verkleurd bruin. Wat werd er aangetoond met deze test? De hoeveelheid mineralen. In leidingwater zitten meer mineralen dan in het mineraalarme Spa Reine.
Zitten er hormonen in kraanwater?
Ja er zitten hormonen in ons leidingwater zegt de watermaatschappij, maar onder de maximale toelaatbare norm.
Zijn waterverzachters aanbevolen?
Nee, aangezien de meeste ontharders werken met het uitwisselen van ionen. Calcium en magnesium maken plaats voor natrium.
Zit er er fluoride in leidingwater?
Ja, er zit fluoride in het kraanwater in Vlaanderen en in Nederland. Het wordt niet toegevoegd, maar is wel in lage concentraties aanwezig.
Fluoride is een afvalproduct van kunstmest en aluminiumproductie. En komt voor in het oppervlaktewater en in rivieren. Fluoride rooft calcium uit ons lichaam, veroorzaakt bij 1mg.liter tandvleesontstekingen, vanaf 0,8microgram botfluorose in bekken en wervels, is nefast voor vitamine K, kan leiden tot hyperactiviteit bij foetus en baby’s als deze er teveel mee in contact komen.
Zitten er microplastics in leidingwater?
Ja, 70% van al het leidingwater in Europa bevat microplastics. De Wereldgezondheidsorganisatie stelt “microplastics zijn overal aanwezig, ook in ons drinkwater”.
Veilig kraantjeswater in scholen?
Veel schoolgebouwen zijn oud. Loden leidingen komen er voor, maar dat is zeker niet het enige probleem. Veel aftappunten of kranen in scholen zijn niet geschikt voor drinkwater. Alleen koud water. Gebruik nooit warm leidingwater om te drinken of om voedsel te bereiden. Alleen kraantjes met voldoende waterafname zijn acceptabel, maar wat doe je na een weekend, ‘s morgens of na schoolvakanties? Laat het water lopen vooraleer de kinderen zijn. En laat ze niet rechtstreeks uit de kraan drinken. Het is roulette spelen met de gezondheid van je kind.
Bronnen : VMM :Vlaamse Milieumaatschappij stelt elk jaar een rapport op. De meeste bevindingen komen van hun eigen site. Prof. Dr J.Poppe, De teloorgang van ons drinkwater. (Orthofyto nr 64) RIVM (Rijksinstrituut voor Volksgezondheid en Milieu)
