Mondiaal gebeuren er met regelmaat ‘ongelukken’, die vaak desastreuze gevolgen hebben voor (de gezondheid van) ons drinkwater. Dit door het lozen – met én zonder toestemming – van allerlei soorten gif, PFAS en plastics in rivieren, zeeën en oceanen. Ondanks dat onze overheden blijven beweren dat ons drinkwater aan alle normen voldoet, roept dit terechte vragen op voor de (middel)lange termijn. Met name met betrekking tot de gevolgen voor onze kinderen.
In verschillende Franse dorpen werden de afgelopen tien jaar meer dan twintig gevallen gemeld van baby’s met misvormingen aan handen en armen. De oorzaak zou te vinden zijn in een vervuild reservoir met drinkwater. Alle getroffen families kregen water van hetzelfde waterbedrijf, in regio’s die allemaal op het einde van het netwerk liggen. Het ging voornamelijk om de regio’s Ain (naast Lyon), Morbihan (Bretagne) en Loire-Atlantique (bij Nantes). Volgens de Franse nieuwszender BFMTV zou het water mogelijk vervuild zijn met – al dan niet – verboden pesticiden, giftige industriële reststoffen of door een probleem tijdens het onderhoud van de leidingen.
Volgens Vlaams parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) lozen minstens 20 bedrijven afvalwater met PFAS-chemicaliën in de Schelde. Uit informatie die Schauvliege opvroeg bij Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) blijkt dat een 20-tal bedrijven in de Antwerpse haven afvalwater lozen in de Schelde met niet-afbreekbare PFAS-stoffen, de groep waar ook PFOS toe behoort. Het gaat onder meer om chemiebedrijven als BASF, Bayer en INEOS en petrochemische bedrijven als Exxonmobil en Total.
Recent kwam nog een andere ernstig giftige vervuiling aan het licht door spitwerk van onderzoeksjournalisten van het VRT-programma Pano. Een Vlaams overheidsbedrijf loosde meer giftige stoffen, waaronder uranium, nabij Antwerpen in de Schelde, dan wettelijk is toegestaan. In het afvalwater zit vijf keer meer uranium en tot elf keer meer kobalt dan de maximale norm. Ook de kankerverwekkende stoffen nikkel en beryllium overschrijden er de norm. Het afvalwater belandde rechtstreeks of via een gracht in de Schelde, volgens het proces-verbaal dat de Panos redactie kon inkijken. Deze vervuiling gebeurd ook elders met waarden binnen of boven de norm. Van allerlei stoffen waarvan bewezen is dat ze ons dna aantasten, kankerverwekkend zijn en onze hormoon huishouding verstoren. Deze giffen komen ook in het drinkwater terecht en worden daar om economische redenen en normen niet volledig of niet uitgehaald. Die vervuiling zit dan deels in uw kraantjeswater.
Langs de Rijn in Duitsland is het bedrijf Vulcan Energy Resource binnenkort van plan om op grote schaal lithium te gaan winnen uit de diepe ondergrond tussen Karlsruhe en Basel. Lithium kent uiteenlopende toepassingen en wordt onder meer gebruikt als medicament voor psychische klachten en als grondstof voor accu’s. De vraag naar accu’s is enorm aan het stijgen door de omschakeling naar elektrisch rijden en andere toepassingen. RIWA is bezorgd over de gevolgen hiervan voor de drinkwatervoorziening, stroomafwaarts langs de Rijn, waaronder in Nederland. Het KWR Water Research Institute maakte in 2021 op verzoek van de Rivierwaterbedrijven een beoordeling van de lithium-winning langs de Rijn en het drinkwater.
Conclusie Memo KWR – Water Research Institute: “Als gevolg van de geplande lithiumwinning is het aannemelijk dat de concentraties in de Rijn naar verwachting stijgen en (structureel) boven de hier afgeleide drinkwaterrichtwaarde uitkomen. Op basis van de (beperkte) toxicologische informatie en de aanname dat lithium in de gangbare drinkwaterzuivering slecht tot niet wordt verwijderd, lijkt er aanleiding tot zorg voor ongewenste humane gezondheidseffecten als gevolg van blootstelling aan lithium via drinkwater.”
“Tegenwoordig wordt elke baby geboren met teflonchemicaliën in zijn bloed,” zegt één van de personages in de onthutsende documentaire Tapped uit 2009 van Stephanie Soechtig.
Tapped is een zorgvuldig opgebouwd pleidooi om je dagdagelijkse ‘onmisbare’ flesje drinkwater onmiddellijk te vervangen door (levendiger) water wat NIET in plastic zit én waar geen plastic inzit.
Grote bedrijven als Nestlé, Coca Cola en Pepsi hebben al jaren toestemming om – zonder inspraak van de bevolking – gratis grote hoeveelheden Amerikaans gemeenschapswater op te pompen. Met desastreuze gevolgen voor de watervoorraden en het milieu, door allerlei giftige stoffen die in het water terecht komen. En dan moet het argument van de extreme vervuiling door de plastic flessen zélf, waar de oceanen mee vol liggen, nog komen.
De documentaire The devil we know uit 2018 gaat over een van de grootste milieuschandalen, waarin burgers in de Amerikaanse staat West Virginia het opnemen tegen het machtige chemiebedrijf DuPont, dat daar was gevestigd. Dit gebeurde na de ontdekking dat dit bedrijf bewust de giftige chemische stof perfluoroctaanzuur (PFOA, ook bekend als C8) in het drinkwater dumpte. Deze gifstof wordt nu in 99,7% van de Amerikanen aangetroffen. Deze documentaire van regisseur Stephanie Soechtig volgt de persoonlijke verhalen en beproevingen van verschillende mensen die in de fabriek werkten. De titel van de film verwijst naar een intern memorandum van DuPont om vast te houden aan “de duivel die we kennen” bij het voortdurende gebruik van perfluoroctaanzuur (PFOA), in plaats van geld uit te geven om een veiliger alternatief te ontwikkelen.
Bronnen:
Aanverwante artikelen over water:
Veel kraanwater bevat asbest, afkomstig uit waterleidingen, gemaakt van oersterk asbestcement (bekend onder de merknaam…
Van PFAS (poly- en perfluoroalkylstoffen) bestaan zo'n 6000 verschillende soorten, waaronder PFOA, PFOS, PTFE (Teflon) en GenX.…
Wereldwijd worden 800 miljoen kinderen, of één op de drie, getroffen door loodvergiftiging. In België…
Slechts enkele merken hebben geen microplastics in hun water Microplastics zijn inmiddels overal: ook in…
Ook in het drinkwater of kraantjeswater Ernstige milieuverontreiniging, met name van de bodem en het…
Onderschat de horeca de consument door kraanwater te serveren? Volgens kenners is het soort water…